Is kamperen voor de schoolpoort binnenkort definitief verleden tijd? Verschillende steden, zoals Gent en Brussel, werken al met een centraal inschrijvingssysteem voor de lagere school. Zo willen ze meer gelijke kansen geven en mikken op een goede sociale mix van leerlingen in alle scholen.

Deze lokale initiatieven zijn helaas maar een begin. Meer is nodig, zeker omdat ze enkel voor het lager onderwijs gelden. België blijft kampioen in wat wetenschappers ‘schoolsegregatie’ noemen: er zijn te veel ‘arme scholen’ en ‘rijke scholen’ waar mensen van eenzelfde achtergrond samenzitten.

Dat is slecht nieuws voor de gelijkheid en het welzijn op school, maar ook voor de gemiddelde leerprestaties. Leerkrachten staan meer onder druk in ‘arme scholen’. En ouders ervaren veel stress bij de zoektocht naar een plek op een kansrijke school.

De studiedag over een eerlijker inschrijvingsbeleid op 22 april in Leuven liet hierover enkele ongemeen boeiende stemmen aan het woord. Een burgerinitiatief werd gelanceerd. Ontdek alles hieronder!

Burgerinitiatief eist actie!

Een burgerinitiatief onder leiding van Oproep voor een Democratische School werkte samen met experts een haalbaar voorstel uit voor een centraal inschrijvingssysteem dat over heel Vlaanderen uitgerold zou kunnen worden. Het is een appèl aan de politiek om eindelijk werk te maken van een plaats in een goede school voor elk kind.

Wat is het doel?

Het debat over een eerlijke toegang tot school op gang brengen. Aantonen dat er oplossingen bestaan voor de huidige schoolsegregatie. Met behulp van 5000 handtekeningen van burgers dit voorstel in het Vlaams Parlement brengen.

Waarom is dit zo belangrijk?

Waar kunnen ouders en scholen zich aan verwachten?

Overtuigd?

Studiedag: quotes en video


Prof. Dirk Jacobs (ULB) en zijn team doen al jarenlang onderzoek naar onderwijsgelijkheid en -kwaliteit in België.

“Goed onderwijs is geen heteluchtballon waarbij je de zwakke leerlingen moet achterlaten om een hoge onderwijskwaliteit te bereiken.”

“Eigenlijk moeten we streven naar een betere sociale mix die het gemakkelijker maakt voor leerlingen, ouders én leerkrachten: ze kunnen in de ideale situatie bijna ‘blind’ (met vertrouwen) een school kiezen.”

“Ook ‘rechts’ moet begrijpen dat het verminderen van uitgesproken ‘rijke’ en ‘arme’ scholen ook een kwestie van efficiëntie is. In de ideale meritocratie mag je geen talent verspillen.”

“Als je toch beslist om niets te doen aan de sociale segregatie in het onderwijs, moet je ervoor zorgen dat de scholen met de grootste uitdagingen de meeste ondersteuning krijgen.”


Christine Mahy getuigde in naam van de families waarmee ze in contact komt via het Waals netwerk voor strijd tegen armoede. 

“We spreken steeds over privileges wegnemen bij sommigen om ze aan anderen te geven. Maar in feite gaat het in het geval van ons onderwijs zelfs niet over privileges, wel over de rechten van kinderen en hun families.

De verschuiving van privileges betekent ook zaken winnen: meer democratische openheid, meer sociale vrede, meer gedeelde diversiteit in de samenleving. We hebben een stuk dwang nodig via regelgeving, maar ook respect voor de vrije keuze – twee zaken die in het voorstel zitten.”


Kinderrechtencommissaris Solaÿman Laqdim werkt al twintig jaar in de kinder- en jeugdbescherming, met jongeren en hun families.

“Ik zie drie constanten bij jongeren die in de problemen komen: een beschadigde gezinssituatie (veel eenoudergezinnen bijvoorbeeld), een zwak sociaal-economisch profiel (vaak onder de armoedegrens) en ten derde schooluitval.

Van de ongeveer 400 jongeren die ik professioneel begeleid heb, volgde er maar één ASO. De grote meerderheid had afgehaakt in het schoolsysteem. Voor veel jongeren heeft school steeds minder zin. Dat is heel alarmerend. Er zijn heel wat initiatieven met goede bedoelingen, maar het goede aan dit burgerinitiatief is dat het een heel concreet voorstel is.”


Amine, Mamadou, Abdel en Samer, vier jongeren van keerpuntschool Molenbeek, getuigden over hoe moeilijk de zoektocht naar een geschikte school was voor hun ouders.

Ze werken momenteel aan een eigen project tegen discriminatie.