A la recherche du temps perdu’, een kleine 3000 bladzijden, anderhalf miljoen woorden, is misschien het belangrijkste project in de geschiedenis van de wereldliteratuur. Marcel Proust (1871-1922) was al in de 30 toen hij er aan begon, vrij snel na de dood van zijn moeder met wie hij een bijzonder innige, volgens sommigen ongezonde, relatie had. Daarvoor had hij al een minder geslaagde biografische roman en een verzameling brieven opgezet.
Het duurde tot 1927 voor het laatste deel verscheen, bij Gallimard in Parijs, vijf jaar na de dood van de auteur, en op veel plaatsen onvoltooid. Dat heet toepasselijk: ‘Le temps retrouvé’. Niet alleen voor de auteur, maar ook voor vertalers en lezers is de Verloren Tijd een meerjarenproject.
Waarover nu gaat dit mega-boek, die bijbelachtige monsterbundel? Wel, de titel zegt alles: over de tijd, de herinnering, het geheugen. Marcel Proust wilde feitelijk niets minder dan de volledige reconstructie van zijn hele leven, van ergens in zijn vroege adolescentie, als hij in bed van verdriet vergaat omdat zijn moeder blijkbaar vergeten is om hem een nachtzoen te komen geven, tot het moment dat zijn vele astmatische en andere kwalen hem zodanig in de greep hebben dat schrijven niet meer kan. Gelukkig is hij er op het nippertje in geslaagd om inderdaad de tijd in te halen.
Rokus Hofstede geeft een algemene inleiding op het werk en de moeilijkheden bij de Nederlandse vertaling ervan.
Deze activiteit wordt u aangeboden door: Plusgroep lezingen met ondersteuning van Masereelfonds